İDRAR KAÇIRMA
Mesane, böbreklerimizden gelen idrarın biriktiği kesedir halk arasında idrar kesesi ya da idrar torbası diye de bilinir. Mesane kaslarının kasılma ve gevşemesi; hem o bölgedeki sinirler hem de beyin tarafından kontrol edilmektedir, normal mesane; idrar doldukça esner, buna bağlı basınç artışı görülmez. Mesane alt ucundaki kaslar, kesenin ağzının kapalı halde kalmasını sağlar, mesaneden sonra üretra diye bir kanal bulunur ve üretranın kontrolü de hormonlar tarafından sağlanır.
İdrar kaçırma, kontrol edilemeyen ve istemsiz idrar tutamama durumudur tıptaki adı üriner inkontinansdır, her yaşta olabilirse de ileri yaşlarda daha sık görülür. Sürekli olarak tekrarlandığında hastalık olarak kabul edilir. İdrar kaçırma; kişinin yaşam konforunu bozar, sosyal ve psikolojik sorunlara neden olabilir her iki cinste de görülebilirse de kadınlarda daha sıktır.
İdrar Kaçırma Nedir?
Mesane, halk arasında yaygın olarak idrar kesesi veya idrar torbası olarak bilinir ve böbreklerden gelen idrarın biriktiği keseyi ifade eder. Mesane kaslarının kasılması ve gevşemesi, o bölgedeki sinirler ve beyin tarafından kontrol edilirken; idrar doldukça esneyen mesanenin alt ucunda bulunan kaslar, kesenin ağzını kapalı tutar.
Tıptaki adı üriner inkontinans olan idrar kaçırma ise kontrol edilemeyen ve istemsiz idrar tutamama halidir. Her yaşta görülse de genellikle ileri yaşlarda daha yaygındır idrar kaçırma, sürekli olarak tekrarlandığında hastalık olarak kabul edilir. İdrar kaçırma yaşam kalitesini ciddi derecede olumsuz etkileyen bir rahatsızlıktır ve kadınlarda daha sık görülür.
İdrar Kaçırma Nedenleri Nelerdir?
İlerleyen yaşla birlikte, idrarın sadece istendiği zamanlarda dışarıya boşaltılmasını sağlayan birtakım kasların fonksiyonları azalabilir fakat buna eşlik eden kimi diğer sebepler de olabilir.
Mesela; aşırı kilolu olmak, sigara içmek, kronik öksürük, kabızlık ve astım ile benzeri hastalıkların varlığında ve ağır işlerde çalışanlarda artan karın içi basınç, idrar kaçırma açısından risk unsurudur.
Bununla birlikte zor doğumlara bağlı olarak hem kaslarda yırtılma hem de sinirlerdeki hasarlar da fonksiyon bozukluklarına yol açabilir.
Diyabet hastalığı gibi hastalıklarda idrar kaçırmada etkilidir. Bunun yanında, merkezi sinir sistemini etkileyebilecek hastalıklar (omurilik yaralanması, inme gibi) ve çevresel sinir sistemini etkileyen kimi hastalıklar (sinir yaralanmaları gibi) da idrar kaçırma nedenlerindendir.
Bunların dışında idrar yollarında taş, idrar yolu enfeksiyonları, bazı ilaçlar, alkol tüketimi ve bu bölgede yapılan kimi işlemler de idrar kaçırma nedenleri olabilir.
İdrar Kaçırma Belirtileri Nelerdir?
İdrarın istemsiz olarak damla damla ya da aniden sızmasıyla başlayabilen idrar kaçırma rahatsızlığının belirtilerini, şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sık idrara çıkma isteği,
- Herhangi bir mesane enfeksiyonu olmadığı halde ağrılı idrara çıkma,
- İdrar yapamamak,
- Sık görülen mesane enfeksiyonları.
Erkeklerde İdrar Kaçırma
Erkeklerde, kadınlara oranla daha az görülen idrar kaçırma rahatsızlığı, aşırı aktif mesane sonucu ortaya çıkabilir, bunun yanında genellikle aksırma, öksürme gibi stres yaratan fiziksel gayret esnasında ya da güçlü ve ani idrara çıkma isteğine bağlı olarak meydana gelebilir.
Kadınlarda İdrar Kaçırma
Zor doğumlara bağlı olarak gelişen idrar kesesi sarkması ve menopoz, kadınlarda görülen idrar kaçırma rahatsızlığının başlıca sebebini meydana getirirken, fazla doğum yapmak da bu nedenlerden biri olarak karşımıza çıkar. Hiç doğum yapmamış kadınlarda bile görülebilen idrar kaçırma, kalıtımsal niteliğe sahip bir rahatsız olarak gösterilir. İdrar kaçırma, kadınlarda özellikle; öksürme, hapşırma, ağır yük kaldırma, aşırı gülme gibi durumlarda ortaya çıkmaktadır.
Sıkışma tipinde ise kasılmaları engelleyici ilaç tedavisinin yanında, pelvik kasların da güçlendirilmesi tavsiye edilebilir. Bu arada kasları güçlendirecek kegel egzersizleri, her tip idrar kaçırmada hasta açısından fayda sağlamaktadır.
Bu egzersizler, kadınlarda bir yandan vajen dokusunu sıkılaştırırken, diğer yandan pelvik ve kadın genital organlarının sarkmasını engelleyerek, idrarın daha iyi tutulmasına yardım eder.
Bazı hastalarda cerrahi veya ilaca gerek duyulmadan, sadece bu kasları güçlendirici egzersizlerle de tedaviden başarılı sonuçlar alınabilir. Hastaya egzersiz esnasında kullanması gereken kaslar muayene sırasında öğretilir ve üç-altı aylık ya da bir yıllık dönemlerle takip edilir. ve bu sayede hastalarda ciddi oranda iyileşme sağlanabilir.
İdrar Kaçırma Tedavi Yöntemleri
İdrar kaçırma, cerrahi ya da cerrahi dışı yöntemlerle, ilaçla tedavi edilebilir, bu rahatsızlık, bir tür fonksiyon bozukluğu olduğundan tedavisinin de iyi düzenlenmesi gerekir. İdrar kaçırmanın türünün belirlenmesi, tedavi için de oldukça önemlidir.
Stres tipi idrar kaçırmada çoğunlukla cerrahi, sıkışma tipinde ise ilaç tedavisi uygulanır, ancak uygulanacak cerrahi, basit bir operasyon olsa da bu alanda tecrübeli hekimler tarafından yapılmalıdır.
Genellikle dış genital bölge kullanılarak yapılan bu operasyonlarda karın içine girilmez, idrar boşaltım kanalının çıkışına hamak tarzında bir askı konarak, bölge desteklenir. Böylece hasta idrarını daha iyi tutabilir ve eğer sıkışma tarzı idrar kaçırması da varsa, buna ek olarak ilaç tedavisi de verilir.
OP. DR. İ. KIVANÇ CAVILDAK
Online randevu formundan veya +90 505 269 95 43 nolu telefon numarasından bizimle iletişime geçebilirsiniz.
