HİPOSPADİAS
Hipospadias Nedir?
Hypospadias, doğumsal olarak üretral açıklığın bulunması gereken yerde olmaması diye tanımlanmaktadır; erkek çocuklarda 250 doğumda 1 olmakla birlikte ikinci en çok görülen doğumsal anomalidir.
Hipospadias, çocuğun idrar yaptığı deliğin penisin ucu yerine altında olmasıdır, bu delikle penis ucu arasındaki bölgede, idrar kanalı tam oluşmamıştır. Hipospadiasın, idrar deliğinin yerleşimine göre farklı sınıflandırılması mümkündür. Penisin baş kısmındaki normal idrar deliğinin, bulunması gerekli yere çok yakın olan hipospadias olgularına, glandüler hipospadias denir penis baş kısmıyla penis gövdesi arasındaki birleşim yerinde yerleşirse, koronal hipospadias olarak değerlendirilir ve her iki durum genel olarak “distal hipospadias” tanımlaması içinde yer alır. Çocuklarda en sık karşılaşılan ve cerrahi başarı oranının en yüksek olduğu gruptur ancak daha aşağı yerleşimli hipospadiaslar da vardır, bunlar idrar deliğinin yerleşimi penis gövdesinin herhangi bir yerinde, penisle torbaların birleştiği bölgede hatta anüse yakın perine dediğimiz bölgede de bulunabilir ve kuşkusuz daha aşağı yerleşimli hipospadiasların cerrahi tedavisi, çok daha zordur.
Hipospadias Belirtileri Nelerdir?
Hipospadias, halk arasında peygamber sünnetli, doğuştan sünnetli veya yarım sünnetli diye farklı adlarla tanımlanmaktadır. Bunların temel sebebi hipospadiaslı çocuklarda sünnet derisinin ön tarafının gelişmemiş olmasıdır. Sünnet derisi, penisin sadece arka kısmında bulunur.
Kordi diye adlandırılan, penisin ereksiyon denilen sertleşme durumunda, eğrilik söz konusudur, hipospadias anomalisi ne kadar ağırsa, yani idrar yaptığı delik penis ucundan ne kadar uzak ise, kordi denen bu eğrilik daha fazladır. Bu eğriliğin düzeltilmesi hipospadias cerrahisinde tedavinin en temel bölümlerindendir.
Hipospadiaslı çocuklar ayakta işerken karşıya değil de aşağıya doğru idrar yaptıkları için oturarak çiş yapmayı tercih eder.
Doğumsal Bir Durum Mudur? Ne Sıklıkta Görülür?
Hipospadias, doğumsaldır sebebi kesin olarak bilinmemektedir. Anne karnında hormonal uyarıların eksik kaldığına ilişkin birtakım çalışmalar bulunurken, bazı araştırmalar da bunları tamamen reddeder.
Hipospadias ile birlikte, özellikle ağır olgularda, yandaş ürogenital sistem anomalilerinin bulunması da doğumsal olduğunu destekler.
Çocuk ürolojisi pratiğinde en sık karşılaşılır. Her 250 erkek çocuğundan birinde hipospadias görülür, distal tip hipospadias dediğimiz penis ucuna yakın idrar kanalı olanlarda görülme oranı ise daha fazladır.
Bu tanı bebek doğduğunda yapılacak dikkatli bir fizik muayene ile rahatlıkla konulabilir.
Tedavi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Cerrahi ‘Hipospadias‘ta tek tedavi yöntemidir. Fallik dönem denilen, çocuğun cinsel kimliğini keşfettiği dönem olan 2-6 yaş arası, penise yapılacak ağrılı müdahalelerden kaçınılmalıdır. Dolayısıyla çocuk cinsel kimliğini keşfetmeden hipospadias cerrahisi yapılmalıdır, çünkü bezli dönemdeki bu cerrahi müdahalenin bakımı daha kolaydır.
Hipospadias Ameliyatında Ne Yapılır?
Üretra denilen idrar deliğinin penisin ucuna getirilmesi temel amaçlardandır. Yaygın sorulan soru ise “dikişli mi yama ile mi tedavi yapılıyordur?” buna verilecek yanıt ise her iki yöntem de kullanılır. Temelde dikişle idrar kanalını oluşturduktan sonra üzerine bir katman olarak yama getirilmesi dokuyu daha sağlamlaştırır.
Penisteki eğriliğin kesinlikle düzeltilmesi gerekir.
Hipospadiasın ağırlık durumuna bağlı olarak beraberinde sünnet de yapılabilir veya sünnet derisi yama olarak kullanılabilir. Fakat bazı meslektaşlarımızca dile getirilen ameliyatla sünnetin birlikte yapılmaması görüşü doğru değildir çünkü beraberinde sünnet yapılması, çocuğu ikinci bir ameliyattan kurtarır.
Ameliyat Sonrası Bebek-Çocuk ve Aileyi Ne Bekler? Ne kadar Bastanede Yatar? Sonda Takılır Mı?
Günümüzde hipospadias konusunda deneyimli çocuk ürolojisi uzmanları veya çocuk cerrahları, hipospadias ameliyatlarını günübirlik cerrahi işlemler olarak uygulamaktadır. Yani çocuk ameliyat olur ve aynı gün evine gidebilir, operasyon sonrası üçüncü veya beşinci gün pansumanı açılır; yedinci gün de sondası çekilir, hastanede kalması gerekmez.
Stent denen idrar sondaları iyileşme için gerekir. Bebeklerde çift bez kullanılarak sondasıyla birlikte eve gönderilebilir, büyük çocuklarda ise stent hemen penis başına yakın olarak kesilir, çocuk kendi kendine tuvalete gidebilir ve stentten idrarını yapabilir.
Komplikasyonlar Nelerdir?
Yukarıda da bahsettiğim gibi tecrübesiz ellerde komplikasyon oranı çok yüksektir, çocuk veya bebeğe bu sorunu tek ameliyatla çözebilme şansı tanınması gerekir, daha önce cerrahi müdahale yapılmış bir peniste başarı oranı, hiç dokunulmamışa göre daha azdır.
Fistül gelişimi en sık karşılaşılan komplikasyondur; idrar deliği penis ucuna taşınır ama arada bir yerde dikişlerin açılmasına bağlı olarak idrarın birden fazla delikten gelir. Bu komplikasyon geliştikten sonra 6 ay geçmeden herhangi bir müdahalede bulunulamaz fakat düzeltilmesi de en kolay komplikasyonlardandır.
Dikişlerin tamamen açılması, kanama, penis derisinde kangren gelişmesi diğer komplikasyonlar arasındadır.
Darlık ve peniste eğrilik de diğer önemli komplikasyonlar arasındadır.
OP. DR. İ. KIVANÇ CAVILDAK
Online randevu formundan veya +90 505 269 95 43 nolu telefon numarasından bizimle iletişime geçebilirsiniz.
