Üreteroskopi (URS) Nedir?
Böbrekleri ve idrar torbasını birbirine bağlayan 4 mm iç çapına sahip silindir şeklindeki tüp ‘’üreter’’ , üretere endoskopik (kapalı yöntemle) girme işlemi ise üreteroskopi (URS) olarak adlandırılmaktadır. Üreteroskopi, idrar yollarında yer alan küçük ve orta boyuttaki böbrek taşlarının tedavisinde tercih edilen yöntem olarak ön plana çıkar.
Üreteroskopi İşlemi Hangi Amaçla Yapılır?
Üreteroskopi, üreter adı verilen tüpte yer alan darlık, taş ve tümörlerin teşhis ve tedavisi için uygulanır. Taş tedavisi söz konusu olduğunda; cihazın içinden taş kırma ve tutma aletleri, darlık tedavisi söz konusu olduğunda ise genişletmeye yarayan balon ve aletler geçer. Tümör tedavisi gündeme geldiğinde de cihazın içinden biyopsi ve temizleme aletleri geçmektedir ve her bir yöntem için değişik enerji metotları bulunur.
Üreteroskopi İşlemi Öncesi Hazırlıklar Nelerdir?
Üreteroskopi işlemi, çoğunlukla hasta genel anestezi altındayken uygulansa da bazı durumlarda spinal anestezi de tercih edilmektedir, hangi anestezi yöntemi uygulanırsa uygulansın, hasta ameliyat öncesi 6-8 saat hiçbir şey yememeli, hatta içmemelidir (su, sigara dahil). Bunun dışında, ameliyat öncesinde aspirin ve kumadin (coumadin) gibi kan sulandırıcı ilaçların kullanılmaması gerekir. Ayrıca üreteroskopi işleminde hastaneye gelen hastaların yanlarında bütün tetkikleri bulundurması faydalıdır.
Bunun yanında hekiminiz, idrar yolu enfeksiyonu testi yapabilmek için, üreteroskopi işlemine başlamadan önce idrar örneği vermenizi isteyebilir.
Üreteroskopi İşlemi Nasıl Yapılır?
Çoğunlukla genel anestezi altında yapılan üreteroskopi işleminde, üreteroskop aracılığıyla idrarın vücuttan atıldığı o minik delikten tamamen doğal yöntemlerle idrar torbasına (mesane) sonrasında yine aynı yöntemle, üreter adı verilen tüp biçimindeki idrar kanalına girilir. Üreteroskop cihazının ucundaki minik fiber optik kamera, mesanenin ötesini görme ve ekrana büyütmeli görüntü aktarma konusunda yardım eder bu aşamada net bir görüntü elde edebilme yanında kolay bir giriş işlemi için daimi su sisteminden yararlanılır. Ardından darlık, tümör veya taş tedavisi için ihtiyaç duyulan bütün cihazlar üreteroskopun içinden geçirilir; böylece bölgeye daha kolay ulaşılır ve tedavi gerçekleştirilir. Üreteroskopi işlemi ortalama 20 dakika sürer ancak 90 dakikaya kadar uzadığı da görülmüştür.
Üreteroskop Cihazı Türleri Nelerdir?
Farklı tip üretereskop cihazları bulunmakla birlikte, bu çeşitleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Rigid (Sert),
- Semi-rigid (Yarı bükülebilir),
- Fleksibl (Esnek-Bükülebilir).
Üç cihazın da farklı çapta ve boyutta versiyonları vardır…
Üreteroskopi İşleminden Sonraki Süreç Nasıl İşler?
Üreteroskopi işleminden ortalama 2-4 saat sonra, hastaların çoğu taburcu olabilir fakat yine de operasyonun yapıldığı gün araç kullanmamanız faydalıdır. Ayrıca her ne kadar nadir de olsa, bazı durumlarda işlem uzun sürebilir, bu yüzden, geceyi hastanede geçirmeniz de söz konusu olmaktadır; ancak bu ihtimalin nadir gerçekleştiğini tekrardan belirtelim. Üreteroskopinin ardından ağrı beklenen bir durum değildir; fakat yine de kimi hastalarda ağrılar görülmektedir. Nadiren rastlanan bu ağrı durumu birkaç gün sürse bile doktorunuzun vereceği ağrı kesicilerle, bu geçici ağrıyı en az sancılı şekilde atlatabilirsiniz. Eğer ağrınız beklenenden uzun sürerse ve ağrı kesiciler de tesir etmezse, vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmanız faydalıdır.
Sık Sorulan Sorular
Plastik tüpler olarak da tanımlanan stentler, günümüzde genellikle üreter (idrar kanalı) ve böbrek taşı hastalarında veya idrar kanalı darlığı çeken hastalarda, idrar akışını sağlamak için böbrekle mesane arasına yerleştirilir. Bunlar idrar kanalı (üreter) içinde bulunduklarından üreteral stent olarak nitelendirilir kaymamaları için iki ucunun da J biçiminde olduğu stentler ise ‘’Double-J (DJ) üreteral stent’’ olarak adlandırılır.
İdrar yolunda tıkanıklık yaşayan hastalarda böbrek şişmesinin giderilmesine yönelik böbreğe küçük plastik bir tüp yerleştirilir böylece böbrekte oluşan ve mesaneye (idrar torbası) akamayan idrar dışarı alınır ve böbreğin hasar görmesi engellenmiş olur.
Double-J stentler, çoğunlukla endoskopik yöntemle (kapalı olarak) çıkarılır; idrar kanalından girilen aletlerle stent dışarı çekilir. Kadınlardaki idrar kanalı oldukça kısa olduğundan bu işlem öncesinde anestezi gerekmez; fakat erkeklerde ve çocuklarda bu işlem uygulanmadan önce anestezi yapılması uygundur.
Üreter kanalı, böbrek ve mesane (idrar kesesi) arasında idrarı taşıyan 25-30 cm uzunluğa sahiptir.
