Böbrek taşının kırılmasında ses dalgalarının kullanıldığı teknik halk arasında ağrısız (ameliyatsız) böbrek taşı kırma olarak bilinmektedir. Ses dalgalarının kullanılmasıyla yapılan böbrekteki taşı kırma işlemi, hedefe odaklanmış ses dalgaları yayan bir cihaz ile gerçekleştirilir. Bu ses dalgalarıyla taş parçalara bölünür ve böbrek içinde kalan ufak parçaların hastanın idrar yolundan normal yollarda atılması beklenir.
Extracorporeal Shock Wave Litotripsi (ESWL) tanımının kısaltma adı ile anılan bu yöntem 1980’li yıllarda bulunmuştur.
Böbrek taşı hastalarının yüzde 90’ından fazlası, ESWL ile tedavi edilebilir. ESWL, tamamen zararsız bir teknik değildir bu yüzden taş kırma tavsiye ederken, doğru hastaların seçimi önem arz eder.
Ses Dalgalarıyla Böbrek Taşı Kırma (ESWL) Nasıl Uygulanır?
ESWL cihazına hasta sırt üstü uzanır, böbrekteki taşın konumunu belirlemek için bir röntgen ışını üretim cihazı kullanılır. Konumu tam olarak tespit edilen taş, hastanın yan tarafından hemen bel hizasında bulunan şok dalgası üreten cihazla parçalanır.
İşlem sırasında makineden küçük küçük patlamaları andıran bir ses çıkar ve doktorun şok dalgalarının şiddetini artırmasıyla bu seslerin yükselmesi söz konusudur.
Taş kırma işlemi, yaklaşık 30-40 dakika kadar sürer.
İşlem sırasında anestezi kullanılmaz hastanın bayıltılmasına gerek yoktur.
Böbrekte birden fazla taş varsa ya da taşın boyutu büyük ise işlem birkaç seans biçiminde yapılır.
3 seanstan fazla ESWL cihazına girilmesi tavsiye edilmez.
ESWL’nin Avantajları
Ses dalgaları kullanılarak yapılan böbrek taşı kırmada hastada komplikasyon oluşma riski son derece düşüktür.
ESWL bir ameliyat olmadığı ve vücutta herhangi bir kesi açılmadığı için hastayı aynı gün içinde taburcu etmek mümkündür.
İşlem sırasında hastanın bayıltılması gerekmez.
ESWL’nin Dezavantajları
Yüksek başarı oranı sunan ESWL’de bazen kırılan taşlar idrar yolundan geçemeyebilir, taş böbrekte parçalanmış olsa dahi doğal yollarla atılamama riski söz konusudur bu yüzden hasta ciddi ağrılar çekebilir.
Büyük boyutlu taşlar için birden fazla ESWL seansına girilmesi gerekir.
Hangi Durumlarda ESWL Kesinlikle Yapılmaz?
Hastanın sağlık durumuna bağlı olarak bazı durumlarda ESWL uygulanamaz, bu nedenle aşağıdaki durumlardan herhangi birini taşıyorsanız mutlaka doktorunuzla paylaşmalısınız.
- Hamilelik
- Kanama riski taşıyan bir yara varsa
- Tedavisi bitmemiş idrar yolu enfeksiyonu varsa
- Yüksek tansiyon varsa
- Karın içi damarlarda balonlaşması (Anevrizma)
- İdrar yollarında tıkanıklık varsa
Taşın kırılamayacak kadar sert olması durumu
- Başarı şansının düşük olmasından dolayı aşağıdaki durumlarda taş kırma (ESWL) önerilmez:
- Fazla kilosu olan hastalar (cilt taş mesafesi 10 cm’den fazla olduğunda taş kırmanın başarısı düşer)
- 2 cm’den büyük taşlar (Taşlar daha zor kırılır; taşlar kırılırsa çok sayıda parçacık oluşacağı için idrar kanallarında tıkanıklık olur ve hastanın acilen ameliyat edilmesi gerekir)
- Böbreğin alt tarafına yerleşen taşlar
Sık Sorulan Sorular
Hayır… Ses Dalgalarıyla Böbrek Taşı Kırma (ESWL) işleminde böbrekteki taşlar ufalanır ve bu ufak parçaların hastanın doğal yollarla düşürmesi beklenir. Taş düşürürken ağrıları azaltmak ve idrar yolunu buna hazırlamak amacıyla gerekli ilaçlar alınmalıdır.
Bazı ilaçların kullanımı sırasında ESWL uygulaması tavsiye edilmez bu nedenle hasta kullandığı ilaçları doktoruna belirtmelidir.
ESWL işlemi öncesinde, 3-4 saat önceden yeme-içme kesilmelidir.
ESWL işleminde herhangi bir kesi ve anestezi uygulanmadığından hastanın aynı gün içinde taburcu işlemi yapılır ve günlük rutinine hemen dönebilir, fakat doktorlar seans sonrası evde bir süre istirahat önerir.
Parçalanan taşların kolayca ve hemen atılması için sıvı tüketiminin artırılmalıdır.
Seans sonrasında ilk 24 saat içinde alkollü içeceklerden uzak durulması tavsiye edilir.
